Kappen

Bij het kappen van bomen wordt steeds de natuurtoets uitgevoerd. De basisvoorwaarde van de natuurtoets is het stand-still principe, dat inhoudt dat de natuur in geen geval achteruit mag gaan. De algemene zorgplicht en de ecologische compensatie ondersteunen dit principe.

Volgens de zorgplicht moet iedereen zorg dragen voor de natuur zodat die geen onherstelbare schade lijdt. Is er toch schade, dan moet de natuur volgens de ecologische compensatie hersteld worden. Een heraanplant is dus meestal aan de orde.

Hoe en met wat heraanplanten (inheemse bomenlijst) vind je terug in het document onderaan deze pagina.

Om precies te weten welke vergunning men moet aanvragen, moet men nagaan in welke zone volgens het gewestplan het perceel ligt waarop de bomen staan en of het al dan niet om een bos (bos = vanaf meer dan 2 rijen bomen) gaat.
Definitie bos, ontbossen en open plekken binnen het bos

Rooien van bomen - niet in bosverband

Dit geldt voor bomen, een bomenrij, een boomgaard, houtkanten, hagen ...

Voor het vellen van hoogstammige bomen, alleenstaand, in groeps- of lijnverband, die geen deel uitmaken van een bos, is een omgevingsvergunning nodig. Een hoogstammige boom is elke boom die op een hoogte van 1 meter boven het maaiveld een stamomtrek van minimum 1 meter heeft.

In bepaalde gevallen is er vrijstelling van vergunningsplicht:

• In woongebied, agrarisch gebied of in industriegebied, wanneer de bomen staan op maximaal 15 meter van de woning of het bedrijfsgebouw, maar niet op de grens met het openbaar domein
• Op openbaar domein, op voorwaarde dat in de onmiddellijke omgeving in het eerstvolgende plantseizoen een heraanplanting gebeurt. Aandacht: in de groene en agrarische bestemmingen geldt in de meeste gevallen wel nog de natuurvergunningsplicht.

Rooien van bomen - niet in bosverband - bij acuut gevaar

Bij acuut gevaar, buiten bos, is de burgemeester bevoegd. Dit geldt voor een bomenrij, een boomgaard, houtkanten, hagen ...

Acuut gevaar:

• wanneer er direct gevaar dreigt om personen te verwonden
• wanneer er direct gevaar dreigt om eigendommen te beschadigen
• wanneer er direct gevaar dreigt voor andere bomen (vb. snelvermeerderende ziekte)

Direct gevaar moet hierbij worden geïnterpreteerd als sneller voorkomend dan de termijnen die voorzien zijn in de normale vergunningsprocedure. Klik hier voor meer informatie.

Uiteraard is hier de zorgplicht (voortvloeiend uit het natuurdecreet) ook van toepassing. Dit wil zeggen dat een gekapte boom gecompenseerd moet worden door een heraanplant.

Wanneer men na onderzoek tot het besluit komt dat er geen sprake is van 'acuut gevaar', meldt men dit aan de aanvrager. De normale procedure voor de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning voor het kappen van bomen dient dan gevolgd te worden.

Artikel 6.1 van het 'Besluit van de Vlaamse Regering tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is' zegt dat er na de voorafgaande schriftelijke instemming van de burgemeester voor het vellen van alleenstaande hoogstammige bomen of van enkele bomen in lijnverband omwille van acuut gevaar, geen omgevingsvergunning meer nodig is.

Rooien in natuur- of landbouwgebied (natuurdecreet) - zowel van bomen, als bossen

Je hebt een natuurvergunning nodig voor het wijzigingen van vegetatie of kleine landschapselementen (zoals bomen).

Deze vergunning kan je aanvragen bij het gemeentebestuur en is niet meer vereist wanneer je al beschikt over een omgevingsvergunning of een kapmachtiging.

Er gelden een aantal vrijstellingsgronden (bv. activiteit vindt plaats op een huiskavel).

Rooien van bomen - in bosverband

Met herbebossing

In alle zones van het gewestplan is ingevolge het bosdecreet een kapmachtiging nodig vooraleer tot kappen over te gaan. De kapmachtiging wordt digitaal aangevraagd via het online kapmachtigingenloket. Het agentschap voor natuur en bos beslist over de aanvraag binnen een termijn van 60 dagen.

Een zeer dringende kapping om veiligheidsredenen kan gebeuren zonder kapmachtiging, maar dan moet je deze kapping en de motivatie ervoor wel ten laatste 24 uur na het uitvoeren van de kapping schriftelijk melden aan het ANB.

Kappingen van bomen in bos waarbij de grond niet van bestemming verandert mogen zonder vergunning uitgevoerd worden wanneer de kappingen opgenomen zijn in een goedgekeurd bosbeheerplan.

Zonder herbebossing

Ontbossen (= iedere handeling waardoor een bos geheel of gedeeltelijk verdwijnt en aan de grond een andere bestemming of gebruik wordt gegeven) is principieel verboden. Ontbossen kan slechts in welbepaalde gevallen en onder strenge voorwaarden. De Vlaamse minister bevoegd voor het natuurbehoud kan een ontheffing van het ontbossingsverbod verlenen op individueel en gemotiveerd verzoek, na ontheffing is tevens een omgevingsvergunning nodig. Bovendien moet de stedenbouwkundige ontbossingsaanvraag vergezeld zijn van een goedgekeurd compensatievoorstel (ofwel compensatie in natura, ofwel een financiële compensatie ofwel een combinatie van beide).
Lees meer in de brochure Regelgeving bij het ontbossen, te downloaden onderaan deze pagina.

Rooien van bomen - in bosverband - bij acuut gevaar

Met herbebossing

Dringende kappingen om veiligheidsredenen kunnen direct worden uitgevoerd maar ten laatste binnen de 24 uur na de kapping moet die gemeld worden bij het Agentschap voor Natuur en Bos.