Woningcontroles

Woningcontroleurs van Wonen-Vlaanderen en lokale besturen beoordelen de kwaliteit van zelfstandige woningen (bv. huizen, appartementen) en (studenten)kamers.

Conformiteitsonderzoek en technisch verslag

Om te weten of uw woning voldoet aan de minimale eisen voor woningkwaliteit, is een conformiteitsonderzoek van uw woning nodig. Tijdens een controle ter plaatse beoordeelt een woningcontroleur de kwaliteit van uw woning en ook de kwaliteit van het gebouw waarin uw woning zich bevindt (bv. bij een appartement of studio) en de kwaliteit van gemeenschappelijk functies van kamerwoningen (toiletten, badkamers en keukens).

De woningcontroleur controleert daarbij onder meer de volgende zaken:

• Zijn het dak, de buitenmuren, de dragende binnenmuren en de draagvloeren voldoende stevig en stabiel?
• Zijn de technische installaties (elektriciteits- en de gas- of stookolie-installatie) voldoende veilig?
• Is er een risico op CO-vergiftiging?
• Is er vochtschade?
• Zijn de ramen en deuren in goede staat of vertonen ze houtrot, corrosie of andere gebreken?
• Zijn de wanden en vloeren naar behoren afgewerkt?
• Is de woning veilig toegankelijk?
• Zijn de bad-, keuken- en toiletfunctie(s) vakkundig geïnstalleerd en functioneren ze naar behoren?
• Kan de woning voldoende verlicht en verlucht worden?

De woningcontroleur maakt een technisch verslag op. Het verslag bevat een controlelijst met de minimale normen waaraan woningen in Vlaanderen moeten voldoen. Er is een apart technisch verslag voor zelfstandige woningen (eengezinswoningen, appartementen, studio’s), voor (studenten)kamers en voor huisvesting van seizoenarbeiders.

De gebreken in het technisch verslag zijn ingedeeld in 3 categorieën:

• categorie I: kleine gebreken die de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloeden of die potentieel kunnen uitgroeien tot ernstige gebreken
• categorie II: ernstige gebreken die de levensomstandigheden van de bewoners negatief beïnvloeden, maar geen direct gevaar voor de veiligheid of gezondheid
• categorie III: ernstige gebreken die mensonwaardige levensomstandigheden veroorzaken of die een direct gevaar vormen voor de veiligheid of de gezondheid van de bewoners.

Proces-verbaal en herstelmaatregelen

Tijdens een actie van de Vlaamse Wooninspectie controleert een wooninspecteur de woning samen met een woningcontroleur. Op basis van het technisch verslag stelt de wooninspecteur een proces-verbaal en indien nodig een herstelvordering op. In die vordering vraagt de wooninspecteur het herstel van de gebreken of de herbestemming of sloop. Die vordering gaat dan samen met het technisch verslag naar het parket.

Een dagvaarding door het parket kan leiden tot een veroordeling (geldboete en/of gevangenisstraf) en het opleggen van een herstelmaatregel die de verhuurder binnen een bepaalde termijn moet uitvoeren. De rechter koppelt hieraan meestal een dwangsom. De herstelmaatregel kan ook via de burgerlijke rechter afgedwongen worden.

Als de woning hersteld is, voert de wooninspecteur een controle uit en stelt een proces-verbaal van uitvoering op. Dat PV wordt ook beschouwd als een geldig conformiteitsattest. Sinds 1 januari 2020 kan de wooninspecteur ook een conformiteitsattest afleveren na een gunstige hercontrole.

Elke woning in Vlaanderen moet voldoen aan een aantal minimumnormen op het vlak van veiligheid, gezondheid en basiscomfort. De brochure geeft een overzicht van de woningkwaliteitsnormen waaraan een woning vanaf 1 januari 2021 moet voldoen.